Kompendium wiedzy o koniach: co je koń i jak karmić konia?
Młodzi adepci jeździectwa przychodząc na swoje pierwsze lekcje jazdy konnej często pytają swoich instruktorów, o to co je koń? i jak karmić konia?, ponieważ chcieliby nagrodzić go po skończonej jeździe. Podobne pytania, np. co jedzą konie? lub jak karmić konia? nasuwają się osobom, które spotykają konie na wakacjach, podczas wycieczki rowerowej czy po prostu mijając je przy drodze.
Odpowiadamy!
W artykule znajdziesz odpowiedzi na pytania:
- co je koń?
- jak karmić konia?
- jakie smakołyki dla konia?
- ile je dorosły koń?
- jak prawidłowo karmić konia?
- ile razy dziennie je koń?
Żywienie koni nie jest tak prostą sprawą jakby się mogło wydawać. Należy wziąć pod uwagę szereg czynników, które składają się na to, że dieta koni jest dla nich prawidłowa i sprzyja ich rozwojowi. Konie żyjące na wolności jedzą (trawę, gałązki, ususzone źdźbła, zioła) przez większą część doby (około 15-17 godzin), resztę dnia poświęcają na wędrówkę, zabawę i sen, dlatego karmiąc swojego konia weź pod uwagę czynniki występujące w naturze.
Żołądek oraz cały układ pokarmowy konia jest wrażliwy i całkiem mały (w porównaniu do jego wielkości i masy ciała), zatem dietę należy skomponować tak, by koń często pobierał pokarm, lecz w niewielkich ilościach.
Co je koń?
Aby dowiedzieć się i odpowiedzieć sobie na pytanie: co je koń?, należy wiedzieć, że dzielimy pasze na: paszę objętościową i paszę treściwą. Żywienie koni powinno opierać się na ciągłej podaży paszy objętościowej i na odpowiednim skomponowaniu posiłków z pasz treściwych, które dostosowane będą do kondycji i rodzaju pracy konia.
Pasza objętościowa
Pasza objętościowa to trawa, siano, sieczka, suszona trawa czy pellet (granulki z siana).
Pasza objętościowa powinna stanowić podstawę diety naszego konia, bez znaczenia czy karminy konia sportowego, rekreacyjnego czy kuca. Dostarcza ona cennych składników odżywczych, witamin i składników mineralnych. Pamiętaj, że najlepsza dieta to taka, która zawiera zbilansowaną dawkę mineralno-witaminową. Około 80% diety konia powinno składać się z paszy objętościowej.
Najlepszą paszą objętościową dla konia będzie trawa pastwiskowa. Podobnie jak w naturze, soczysta trawa powinna stanowić podstawę końskiego jadłospisu.
UWAGA! Zbyt duża ilość świeżej i mokrej trawy wczesną wiosną może spowodować kolkę. Po całej zimie spędzonej bez trawy należy stopniowo wprowadzać świeżą zielonkę w dietę konia, by nie zaszkodzić jego zdrowiu.
Dzikie konie pobierają jedzenie w niewielkich ilościach przez cały dzień, co jest zdrowe dla ich układu pokarmowego i całe pożywienie jest z łatwością trawione. Podobne warunki powinniśmy zagwarantować naszym koniom i zapewnić im stały dostęp do trawy lub siana.
Pasza treściwa
Pasza treściwa to owies, jęczmień, wszelkiego rodzaju musli i skoncentrowane mieszanki paszowe, smakołyki, wysłodki buraczane, siemię lniane i sól.
Karmienie konia paszą treściwą powinno odbywać się od 2 do 5 razy dziennie. Zaleca się, aby w okresie letnim posiłki były mniejsze ale podawane częściej. Pasza treściwa dostarcza energii i większość składników odżywczych, głównie tych, których koń nie znajdzie na pastwisku. Konie na pastwiskach często nie mają wszystkich roślin istotnych w diecie przez to, że zazwyczaj zasiewane są mieszankami traw pastwiskowych, które nie zawierają cennych ziół. Prawidłowa dieta koni bierze pod uwagę wszystkie aspekty i źródła dostarczenia witamin, dlatego pasze treściwe zazwyczaj posiadają składniki uzupełniające.
Powinniśmy karmić konia paszami treściwymi zgodnie z jego zapotrzebowaniem. Często konie jedzą zbyt duże posiłki lub składniki niedostosowane do ich stanu zdrowia. Żołądek konia jest delikatny, spora ilość niestrawionego jedzenia może zalegać w przewodzie pokarmowym, a strawienie zalegającego pożywienia może trwać nawet 72 godziny. Skutkami takiego sposobu karmienia koni są choroby układu pokarmowego, ochwat, otyłość, kolki, a w skrajnych przypadkach śmierć zwierzęcia.
Jak karmić konia?
Powinniśmy karmić konia zgodnie z jego zapotrzebowaniem energetycznym, zapewniając mu całodobowy dostęp do siana lub trawy oraz wody. Karmienie konia powinno odbywać się o stałych porach, a wszelkie zmiany w diecie powinny być wprowadzane stopniowo.
Jakie smakołyki dla konia?
Oprócz paszy objętościowej oraz paszy treściwej możemy podawać koniom różne smakołyki, aby urozmaicić jego dietę.
Koń może dostać je w formie nagrody lub w przygotowanym posiłku.
Koniom bezpiecznie można podawać:
- banany
- jabłka
- buraki
- seler
- melony, np. arbuz
- cytrusy (bez skórki), np. cytryna, pomarańcza, grejpfrut
- brzoskwinie
- gruszki
- ananas
- rzepę
- truskawki
- dynię
smakołyki dla konia
Ile je dorosły koń?
Dorosły koń powinien zjeść minimum 1 kg paszy objętościowej na 100 kg masy ciała.
Dorosły koń powinien zjeść maksymalnie 2 kg paszy treściwej na 100 kg masy ciała.
Dorosły koń powinien wypić od 15 do 35 litrów wody dziennie, dawka ta wzrasta w lato.
Inny przelicznik podaje, że koń powinien wypić około 1,5 litra wody na 1 kg spożytego pożywienia.
Jak prawidłowo karmić konia?
Konia powinniśmy karmić zgodnie z jego wiekiem, stanem zdrowia, kondycją, ilością pracy oraz rasą.
Podawanie pasz treściwych różni się pomiędzy dietą konia sportowego, a np. dietą kuca. Dietę konia powinniśmy skonsultować z końskim dietetykiem lub lekarzem weterynarii, którzy posiadają wiedzę z zakresu żywienia koni i udzielą cennych wskazówek, by w końskiej diecie niczego nie zabrakło.
Dodatkowo niektóre konie mają specyficzne potrzeby żywieniowe, które mogą wywodzić się z przebytych chorób czy kontuzji i nie należy ich bagatelizować, by dieta nie zaszkodziła koniowi.
Zwróć uwagę na jakość siana, które podawane jest koniowi oraz zadbaj o dobre pastwisko (sprawdź, czy zawiera np. zielone rośliny pastewne), by koń mógł sam zdobyć jak najwięcej wartości odżywczych i minerałów z paszy objętościowej.
Żywienie koni powinno różnić się pomiędzy porami roku (o suplementacji konia na wiosnę przeczytasz TUTAJ), ponieważ koński organizm potrzebuje wsparcia wiosną podczas wymiany sierści, a w zimie nie ma dostępu do zielonki pastwiskowej. W żywieniu koni łatwo o niedobory różnych składników odżywczych, dlatego zwracaj uwagę na to co jedzą konie, wykonuj badania krwi i obserwuj swojego konia, by móc dostarczyć organizmowi wszystko czego potrzebuje koń.
Ile razy dziennie je koń?
Konie powinny jeść paszę objętościową przez cały dzień w małych ilościach, pasze treściwe powinny być zadawane od 2 do 5 razy dziennie.